T24 ve AJT

Lise yıllarımdan bu yana haberleri takip için gazete okurum. İlk göz ağrım Zaman Gazetesi idi. Üniversitenin ilk yıllarında camia mensubu arkadaşlarım ne okudukları belli olmasın diye gazetenin büyük puntolarla ismi yazan kısmını içe kıvırıp gezerlerdi Zaman ile, ben açık açık okurdum çünkü camia ile bağım yoktu ama gazete hoşuma gidiyordu. Ne olduysa 28 Şubat sürecinde gazetenin çizgisi değişti. O dönem Zaman'ı bıraktım. Bir süre ne okuyacağımı şaşırdım, bazen Milliyet, bazen bazı liberal (iddiasındaki) gazetelere yöneldim. Kısa bir süre sonra Yeni Şafak okumaya başlamıştım. Sanıyorum 2005 yılına kadar basılı olarak okumaya devam ettim gazeteyi.

İnternet haberciliğinin yaygınlaşması artık basılı medyaya ilgimi azaltmıştı. Ancak internetten de haber takip etmek gerçekten ızdırap oluşturuyordu. Zira haber sitelerinin gayesi haber vermekten ziyade tıklanma rekoru kırmaktı. Haberi okutmak için merak güdülerini tahrik edici başlıklar tercih ediyorlardı. Bu bende ciddi anlamda bu sitelere karşı soğuma başlattı. Zamanla twitter gibi sosyal ağlardan paylaşılan haber ve gazete yazarlarının linkleri daha çok işimi görmeye başlamıştı. Bu linkleri doğrudan pocket uygulamasına atıyordum ve artık okumaktan zevk almaya başladım. Ancak twittera karşı da özellikle Gezi olayları ve 17-25 Aralık sürecinde soğuma başlamıştı ve nihayetinde o mecrayı da 30 Mart seçimleri öncesinde bıraktım.

Hükumet yanlısı diye tabir edilen gazeteler de, camia güdümündeki gazeteler de, ana akım medya siteleri de ne yazık ki artık okunacak durumda değiller. Her 3 akımın da halkın aklıyla dalga geçer nitelikteki yayın anlayışları artık bıkkınlık getirdi. Elbette sitelerine girip beğendiğim yazarların yazılarını okumayu sürdürüyorum ama son dönemde her ne kadar fikren uyuşmuyor da olsam T24 ile El-Cezire Türk (AJT) habercilik anlamında beni diğer bir çok siteye göre daha çok tatmin ediyor. Bu iki sitenin bana göre en önemli özelliği yukarıda da belirttiğim tıklanma kaygısını ön planda tutmadan haber sunmaları. Örnek olarak fotoğraflı 2 link paylaşacağım, birincisi Hürriyet'e ait, diğeri AJT sitesinden.

Ben işin açıkçası Hürriyet'in ve diğer bir çok gazete ve haber sitelerinin bu şekilde sundukları haberleri tıklamıyorum. T24 ve AJT sitelerinde aynı haberin muhtevası az çok başlıkta belli oluyor, eğer ilgimi çekiyorsa tıklıyor ve okuyorum.

Haber siteleri hadi neyse de özellikle gazetelerin internet siteleri kanaatimce bu problemi aşmaları gerekiyor.

Paylaş, paylaş, paylaş!

Başlığa bakıp da cebimizdekileri, soframızdakileri paylaşmaktan bahsedeceğim sanılmasın. Onlar zaten unutuldu, şimdilerde sofralarımızın resimleri paylaşılır oldu.

Blogu ilk açtığım dönemler blogculuk şimdiki "twittercılık" gibi bir şeydi. Elbette twitter kadar yaygın değildi. Ona rağmen nefis muhasebesine girip, eşine, dostuna, çocuklarına zaman ayıramadığı kaygısıyla blogculuğu terk eden ya da etmek isteyen bloggerlar hatırlıyorum. Acaba o arkadaşlar şimdi ne durumdalar? Bunca sosyal medya ağı altında esir mi oldular yoksa kendilerini eş, dost ve çocuklarına mı adadılar?

Sosyolojiye eskiden beri merakım vardır. Şimdilerde sosyoloji üzerine yüksek lisans filan yapıyor olsaydım büyük bir ihtimalle "sosyal medya sosyolojisi" üzerinde bir çalışma yapardım galiba. Muhtemelen yapanlar vardır.

Bugün ben de "sosyal medyada" seyrettiğim bir videoda Cübbeli Ahmet Hoca'nın yediğini içtiğini sosyal medyada paylaşanlara yönelik söylediklerini dinleyince insanoğlunun özellikle son yıllarda geçirdiği değişimi düşündüm. Herhangi bir "gerçek" ortamda fikir beyan etmekten aciz nice insan şu an kendisini sanal alemde ahkam kestiği alanda dünyanın en iyi analisti olarak görüyor. 140 karakterle devletleri yönetenler, insanların inançlarını sorgulayanlar...

İnsanlar sosyal medyada keşke yediklerini içtiklerini paylaşsalar sadece; akıllarına gelen her düşünceyi hiç bir süzgece tabi tutmadan, duydukları her haberi kendi menfaatlerine uygunsa doğruluğunu hiç sorgulamadan, gördükleri her olumsuzluğu oluşturacağı vicdan tahribatını hiç gözetmeksizin paylaşıyor milyonlarca insan. Hashtag denilen başlıkların neye ve kime hizmet ettiğini düşünen twitter kullanıcısı yüzde bir bile değildir.

Sosyal medyanın bir başka versiyonu olan Blogger aracılığıyla bu fikirlerimi paylaşıyor olmam bazılarına tenakuz gibi gelebilir ama emin olun binlerce twitini bir araya getirseniz buraya yazdıklarım gibi bir yazıyı meydana getiremeyeceğiniz o kadar çok twitter kullanıcısı var ki...

Twitter ve diğerlerini, bırakın, kamu spotlarında yıllarca sigara içip içini dökenler kadar rahatlayacaksınız, buna emin olun.

Herşeye yetişmeye çalışan kadınlar!

Yakınım olan bir hanımefendinin twitter profilini tıkladığımda şu tanımlamayla karşılaşıyorum; "full time anne/part time öğrenci/sometimes aşçı, işçi, kim o deyici." Bu cümle, yazımın ilham kaynağı oldu. Bir sabah erken bir saatte arabada oturup berberin dükkanı açmasını beklerken tam bu cümleyi düşünüyordum ve o esnada önüme park eden bir araçtan inip koşar adımlarla fırından ekmek alan bir kadın dikkatimi çekti. Bu sahne artık yazıyı yazmam gerektiği konusunda beni bir adım öteye taşıdı.

"Modern" dünyanın tartışmasız en sorunlu kısımlarından biri kadınların hayatı... Yuvalarından çıkarılıp annelik vasfı yerine erkekleşme sürecine sokulan da, ama aynı zamanda bir tüketim aracı olarak her tür reklamda arz-ı endam ettirilen de ne yazık ki kadınlar... Ve daha kötüsü bir çoğunun bu hallerini sorgulamak bile akıllarına gelmiyor.

Sabah kalkıp kahvaltı hazırlıyor, sonra çocukları okula yetiştiriyor, dönüşte kocasına sıcak ekmeğini alıyor, kocası işe gidince evin günlük ihtiyaçları için alışveriş yapıyor, spora gidiyor, çocukları okuldan alıyor, akşam yemeğini hazırlıyor, tüm bunların yanında kariyer planlaması yapıyor... Günümüz kadını işte bu... Kadına çizilen ve onun da sorgusuz kabullendiği bu profil ne yazık ki sırtında çalı ile yürüyen kadın resminden çok daha kötü bence... Çünkü o resimdeki kadın evinin ailesinin ve kendisinin gerçek bir ihtiyacını karşılıyor ama günümüz "modern" kadını farkında olmadan kendi ihtiyaçlarından daha ziyade dayatılan modelin mucitlerine hizmet ediyor.

1940'lı yıllarda talebeleri ile birlikte hapishanede yatan bir kanaat önderimizin talebelerinden birinin hanımı kucağındaki ufacık bir bebeğiyle birlikte uzak bir diyardan kocasını ziyarete geliyor. Bu manzarayı gören o zat; "şu kadıncağızın bu kadar mesafeden tek başına buraya kadar gelmesinde Yeni Dünya'daki hürriyet-i nisvan hareketinin etkisi vardır" diyor.

Biz bunları yazınca en başta muhafazakar kesimini kadınları olmak üzere bir çoğu "bizim yaşam tarzımızı tartışmak size mi kaldı" diye sorguluyorlar ama olsun, birilerinin hakikatleri eğip bükmeden anlatması gerek... Erkeklerin hatalarını da kadınlar yazsın, söz, hiç laf etmeyeceğim.

Ahir zamanın alametlerinden biri miydi, erkeklerin kadınlara, kadınların da erkeklere benzemeye başlayacakları...?

Suriyeliler

Suriye'de yaşanan hadiseler neticesinde bilindiği gibi Türkiye, çok sayıda Suriyeli mülteciye kapısını açıp misafir ediyor. İlk zamanlar kısa bir süre için ve belirli sayıda geldikleri varsayımıyla çok dikkat çekmeyen bazı problemler zaman ilerledikçe ve sayı çoğaldıkça gün yüzüne çıkmaya başladı.

Öncelikle belirtmeliyim ki Türkiye'nin Suriye politikasını her şeye rağmen doğru buluyorum. Tavuk mu yumurtadan, yumurta mı tavuktan sorularına girmeden Türkiye'nin bazı hataları bulunsa da alternatif politika üretmesinin pek mümkün olmadığı ve mevcut politikayı takip etmek durumunda olduğu kanaatindeyim.

Yazımın konusu bu politika değil. Türkiye'de yaşayan Suriyelilerin doğurduğu sosyolojik bir takım problemlerle ilgili gözlemlerimi paylaşmak istiyorum.

Son dönemde Suriyeli Çingenelerin (Romanlar) artış gösterdiği, bunların da genellikle dilencilik yaptıkları çok açık görülebiliyor. İstanbul'da yaklaşık 5 yıldır ikamet ettiğim bölgesinde hiç rastlamadığım dilencilere rastlamaya başladıysam bu problemin kaynağına inilme zamanı gelmiş demektir. Zira bunun önü erken alınmadığı taktirde sonradan önlenemez daha büyük problemlerin çıkması muhtemeldir. Yine iş yerime yakın bir camide kıldığım cuma namazlarından her çıktığımda 15-20 tane Arapça konuşan dilenci çocukların varlığı yine aynı problemin başka bir semtteki örneği.

Diğer bir problem ise genç Suriyeliler. İşsiz ve 20'li yaşlardaki bu gençlerin enerjilerini harcayabilecekleri bir alana yönlendirilmemeleri halinde yakın bir gelecekte bulundukları yerleşim merkezlerinde adli bir takım vukuatların artacağı endişesindeyim. En son ziyaret ettiğim memleketim Hatay'ın Kırıkhan ilçesinde gece geç saatlerde boş gezinen bu türden gençleri gördüm.

Sorunlar belki sadece bunlardan ibaret değil ancak devletin bu ve benzer sorunlara yönelik bir yol haritasının olup olmadığından emin değilim. Yoksa "böyle sorunlar var, bu Suriyelileri gönderelim başımızdan, gitsinler" düşüncesinde değilim. Yazımı bu duygularla yazmadım. Ancak devletin de bu sorunu görmesi ve çözüm üretmesi gerektiği kanaatindeyim.

Anayasa Mahkemesi

Bilindiği üzere 2010 yılında yapılan anayasa değişikliği ile Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) bireysel başvuru hakkı tanınmıştı. Bu hakkın tanınmasındaki temel neden ise Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Mahkeme'sinde (AİHM) aleyhe açılan dava sayısını bir miktar azaltmaktı.

Peki bu nasıl sağlanacaktı? Teknik bir konu olmakla birlikte herkesin anlayabileceği bir şekilde izah etmeye çalışalım. AİHM'ye başvurabilmek için ülkemizdeki tüm hukuk yollarının tüketilmiş olması gerekiyordu. Yani yerel mahkemede davayı kaybettiniz, temyize gittiniz, orada da kaybettiniz ve karar bu şekilde kesinleşti. İşte bu kararı AİHM'ye götürmeye hak kazanıyorduk. Ancak anayasa değişikliği ile esasen, bir hukuk yolu daha ihdas edildi ve AİHM'ye gitmeden bir de AYM'ye müracaat edilmesi şartı konmuş oldu. Ancak AYM'ye de müracaat ancak tüm diğer hukuk yollarının tüketilmiş olması şartına bağlandı.

AYM ise son twitter kararı ile kendisini 2010 öncesi vesayet sisteminin getirdiği alışkanlıklarla her konudaki en son söz söyleyici konumunda gördüğünü beyan etti. Zira hiçbir hukuk yolu tüketilmeden doğrudan kendilerine yapılmış bir müracaatı esastan karara bağlamasının anlamı ancak budur. Her ne kadar kendilerini haklı gösterecek bir takım hukuki argümanlar kullansalar da netice değişmiyor.

AYM bu yolu açmamalıydı. Bu yolu adet haline getirirse biz vatandaşlara düşen tek bir yol kalır; tüm hukuki ihtilaflarımızı artık doğrudan AYM'nin önüne götürürüz, o da bu anlamsız davranışının altında ezilir. Bu işin tek çözüm yolu şimdilik bu gibi geliyor bana...